ABDESTSİZ
NAMAZ OLUR MU?
Birisi hocaya sormuş:
-Hocam abdetsiz namaz olur mu? Hoca:
-Olmaz evladım. Adam:
-Ben kıldım oluyor ama...
Hoca, "la havle.." çekmiş ve cevap bile vermemiş.
Bunu şunu için anlattım. Dinimizin emrettiği veya tavsiye ettiği şeyleri yaparken
kafamıza göre yapamayız. Yoksa "ben kıldım oldu" misali olur.
Mesela, Allah'ın dinini insanlara anlatmak mı istiyorsun. Kafana göre
anlatamazsın. Bu konuda Kur'anda ne buyuruluyor?
"Rabbinin yoluna hikmetle ve güzel öğütle davet et"
Bu ayetin gereklerine göre davranmak zorundasın.
Peki hikmetle ve güzel öğütle davet etmek nasıl olur?
*Anlattığın konuyu iyi bileceksin.
*Neyi, nerede, ne kadar ve nasıl anlatacağını bileceksin.
*Sevdireceksin, nefret ettirmeyeceksin.
*Muhatabın seviyesine uygun öğütler ve örnekler vereceksin.
*Hem akla hem gönle dokunacaksın.
*İtham etmiyeceksin.
*Kötüleri değil kötülükleri eleştireceksin.
Peki anlatılan şey doğru bile olsa hikmetle anlatılmaz ise ne olur?
Anlatan ve onu gibi düşünenler tatmin olurlar. Belki çok mutlu olurlar. Fakat
bu Kur'anın istediği tebliğ ve davet olmaz.
Olsa olsa abdestsiz namaz kılan kişinin namazı gibi olur.
Sonra mı? Olumlu yönde pek etkisi olmadığı gibi, bazen de olumsuz etkisi olup bizim
köydeki tabirle "ortalık popaz harmanına dönüverir"
ALİ USLU
ABDESTSİZ NAMAZ OLUR MU?
YALANIN HESABI
Fakültede Prof. Mehmet Aydın (sonradan bakanlık yapan) hocamız bize nasihat ederken bir defasında şuna benzer şeyler söylemişti:
“Evladım! yalan söylemenin dinimizdeki zararlarını zaten biliyorsunuz. Buna
rağmen yalan söylerseniz bari hesabını yaparak söyleyin ki (dünyada) rezil
olmayasınız.
Çok yalan söyleyenler yalanlarının hesabını yapamadığı için aynı olayı
farklı zamanlarda farklı şekilde anlatıyor ve rezil oluyorlar.”
Hatta bir örnek vermişti. Kaslarının gücüyle övünmeyi seven bir arkadaşı
demiş ki:
“Doktora yapmak için gittiğim Fransa’da akşam saatlerinde yolda yürürken
10-15 serseri bana saldırdılar. Baktım yol kenarındaki bilek kalınlığında bir
ağaç var. Ağacı tuttuğum gibi kökünden söktüm. Bir giriştim hepsi de darma
dağın oldular.”
Aynı şahıs, olayı birkaç yıl sonra tekrar anlatır hocamızın bulunduğu bir
ortamında:
“Fransa’da akşam saatlerinde yolda yürüyordum. Dört serseri birden bana
saldırdılar. Baktım yol kenarında parmak kalınlığında bir ağaç var. Ağacı (
hocamızın dediğine göre, muhtemelen fazla kök salmamış bir fidan çubuğu) söktüğüm
gibi saldırganlara giriştim. Hepsi de kaçıp gittiler.”
Hocamızın bu nasihati bazen aklıma gelir. Mesela geçenlerde birisi yaşadığı
bir olaydan bahsetmişti. Fakat üç ay kadar önce olayı çok farklı bir biçimde
(sonuçları birbirine tamamen zıt) anlatmıştı. Tabii bir şey demedim ama notunu
da verdim. Böyle durumlarda şöyle düşünüyorum:
“Bu arkadaşın ya akli melekelerinde bir problem var. Ya da yalan söyleme
konusunda pek hassas değil.”
Allah Teala bizleri hem dünya’da hem Ahirette rezil rüsvay duruma düşmekten muhafaza eylesin.
ARİFLERİN KONUŞMASI
Herkes, her yerde bir şeyler söyleyebilir. Nitekim söylüyorlarda...
Ârif kişiler ise:
* Ne söylediğini ve söyleyeceğini bilir.
* Nerede söyleyeceğini bilir.
* Nasıl söyleyeceğini bilir.
* Ne kadar söyleyeceğini bilir.
* Niçin söyleyeceğini bilir.
* Kime söyleyeceğini bilir.(Konuşulan ortamı, muhataplarının seviyesini, kültürünü, psikolojik durumlarını dikkate alarak konuşur.) İşte bu tür konuşmalara hikmetli konuşma denir.
İNSANLARI MEMNUN ETMEK NE KADAR MÜMKÜNDÜR?
Ne kadar fedakarlık yapılırsa yapılsın, ne kadar iyilik yapılırsa yapılsın bazı insanları -hatta insanların pek çoğunu- (geçici memnuniyetler hariç) memnun etmek, razı etmek mümkün değildir.
Çünkü, Kur'an-ı Kerimde de işaret edildiği gibi, insanların
pek çoğu:
Câhildir, zâlimdir, gâfildir, hâindir,
nankördür, fâsıktır, sabırsızdır (acelecidir) unutkandır, hırslıdır, mala aşırı
düşkündür, değişik zaafları vardır.
Fakat Allah Teala'yı memnun etmek, razı
etmek kolaydır.Çünkü O:
Âlim'dir (Her şeyi bilendir)
Habir'dir. (Her şeyden haberdar olandır)
Afuv'dur. (Çok affedicidir)
Ğafur'dur.(Çok bağışlayıcıdır)
Rahim'dir (Çok merhametlidir)
Şekûrdür. (Kulun az bir iyiliğine
fazlasıyla karşılık verendir)
İnsanları memnun etmeye çalışmanın sonu
genellikle hüsrandır. Onları memnun etmeye çalışmaktan ziyade onlara karşı
görevimizi yapmak ve karşılığını Allah Teala'dan beklemek en güzelidir.
Çünkü Allah Teala yaptığımız en küçük
iyilikleri bile bizim için değerlendirecektir.
Allah Teala'yı razı etmek için gayret
gösterdiğimizde ise hiçbir zaman hüsrana uğramayız.
ODAKLANMAK
Yanlışlara, hatâlara, eksik-kusur bulmaya odaklananlar, bir çok doğrunun, güzelin/güzelliğin, iyinin/iyiliğin farkına varamazlar.
Hatta bu iyilikler kendisi için yapılmış olsa bile yine de farkına varamazlar.
"EN GÜZEL KONUŞMA" NEDİR?
Aşağıdaki ayete göre davranmayanlar kim olursa olsunlar dünyada bedelini
öderler.
"Kullarıma söyle: (İnsanlara karşı) en güzel sözü söylesinler. Sonra şeytan aralarını bozar. Çünkü şeytan insanın apaçık bir düşmanıdır." (İsrâ : 53)
Burada şu hususlara dikkat çekmek isterim.
1-Konuştuğumuz muhataplarımız kimlerdir?
-Eşimiz, çocuklarımız, ana-babamız, kardeşlerimiz, akrabalarımız, öğrencilerimiz,
komşularımız, arkadaşlarımız ve diğer çevremiz.
2- Rabbimiz bizden nasıl bir konuşma istiyor ?
- En güzel biçimde konuşmamızı.
3-Peki güzel olmayan konuşmalar nelerdir?
-Kırıcı konuşmalar, kaba konuşmalar, hakaret edici konuşmalar, küçümseyici konuşmalar,
alaylı konuşmalar, iğneleyici tarzda imalı konuşmalar, yıpratıcı tarzda eleştirel konuşmalar.
4-Konuşmak sadece ağızla mı olur?
-Tavırlar, tripler, jest, mimik, kılık yapma, surat asma, tebessüm etme vb.
bunların hepsi de konuşma kapsamına girer. (muhataplarımızın görüp
okuyabileceği yazılar da bu kapsama girer)
5-Muhataplarımızla güzel konuşmadığımızda neler olur?
-Büyük ihtimalle o kişilerle aramız bozulur. (Bu bozulma, araya soğukluk girmesinden başlayarak, nefret etmek ve düşmanlığa kadar uzanabilir) Çünkü şeytan hiç bir fırsatı kaçırmak istemez.
İSABET BUYURDUNUZ EFENDİM (!)
İnsanlar yaptıkları güzel
şeylerin fark edilip takdir edilmesini severler. Bu durum onları mutlu ve
motive eder. Hele yakın çevresi tarafından takdir görmek onların kendilerini
değerli hissetmesini sağlar.
Takdir görmemek, yaptığı güzel
şeylerin görmezden gelinmesi ise kişilerin motivasyonunu azaltır. Uzun süre
yakın çevresi tarafından takdir görmeyen, yaptıkları görülmeyen kimseler,
kendilerini değersiz hissedip sevilmediğini düşünebilirler. Bazen fiziken bazen de manen çevresinden uzaklaşabilirler.
Bu sebeple çevremizdeki
güzellikleri fark edip, onları takdir etmek onları tebrik etmek önemlidir.
İnsanların büyük çoğunluğu
(nefsini tezkiye etmiş kişiler hariç) övülmekten hoşlanırlar. Hatta kişilerde
olmayan şeylerle bile övdüğünüzde bu onların hoşuna gider. İşte tehlike de
burada başlar.
Bazı menfaatçi kişiler beklentisi
olduğu kişilere yaklaşmak için, onların yaptıkları basit şeyleri abartarak
onları överler. Hatta onlarda olmayan güzel özellikleri bile varmış gibi
söyleyerek o kişilere yaklaşmaya çalışırlar. Eğer kişiler dikkatli olmazlarsa
bu menfaatçileri dost zannederler. Bu çıkarcı kişilere kulak verdikçe onlar da
onun ayağını yerden keserler. Yanlışlarını dahi doğruymuş gibi "isabet
buyurdunuz efendim" tarzında desteklerler. Çünkü onların hakikat diye bir
kaygıları olmadığı gibi, muhatabının iyiliğini istemek gibi bir dertleri de
yoktur. Onlar için birinci öncelik kendi çıkarlarıdır.
Yalakalar tarafından ayakları
yerden kesilmiş kişiler kendilerini bu sahte övgülere o kadar kaptırırlar ki,
dostları tarafından uyarıldığında "kendisinin kıskanıldığı" için
böyle söylenildiğini bile düşünebilirler. Bazen onlardan uzaklaşırlar veya onları
kendilerinden uzaklaştırırlar. Böylece yalakalara iyice gün doğmuş olur. Ta ki
duvara toslayıp gerçekleri görene kadar bu böyle devam eder.
Burada iki şeyin önemini
vurgulamak istedim.
1- Çevremizdeki güzellikleri
fark edip onları takdir etmeliyiz. Özellikle yakın çevremizdeki güzellikleri
mutlaka fark etmeliyiz. (Mesela evdeki hizmetleri kocası tarafından fark
edilmeyen, takdir edilmeyen bir ev hanımı çevresinden sahte veya gerçek
takdirler görmeye başlayınca tehlikelere açık hale gelmiştir. Veya evi, ailesi
için yaptığı fedakarlıklar görmezden gelinen erkeğe çevresindeki bayanlar
tarafından övgüler yapıldığında yine tehlike başlamıştır.)
2. Övgüler karşısında dikkatli
olmak. Her övenin dost olmayacağını bilip özellikler dostlarımızın ikazlarını
önemsemek.
ALİ USLU
MANŞET!
RÖPORTAJ
https://youtu.be/Wo_cX-JKGWU?si=O2IpQY7RbOpsRdhV