FATİHA'DAKİ BİR AYET ÜZERİNE...

Malumunuz Fatiha suresinde aşağıdaki ayetleri okurken şöyle dua etmiş oluyoruz.

اِهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَق۪يمَۙ ﴿٦  

...صِرَاطَ الَّذ۪ينَ اَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْۙ  

Bizi doğru yola (sırat- müstakime) ilet, kendilerine nimet verdiklerinin yoluna...."  (Fâtiha; 6-7)  

Burada bahsedilen "kendilerine nimet verilenlerin kimler olduğu Nisa suresi 69. ayette belirtilmiştir.

وَمَنْ يُطِـعِ اللّٰهَ وَالرَّسُولَ فَاُو۬لٰٓئِكَ مَعَ الَّذ۪ينَ اَنْعَمَ اللّٰهُ عَلَيْهِمْ مِنَ النَّبِيّ۪نَ وَالصِّدّ۪يق۪ينَ وَالشُّهَدَٓاءِ وَالصَّالِح۪ينَۚ وَحَسُنَ اُو۬لٰٓئِكَ رَف۪يقاًۜ

"Kim Allah'a ve Peygambere itaat ederse, işte onlar, Allah'ın kendilerine nimet verdiği peygamberlerle, sıddıklarla, şehidlerle ve salih kimselerle birliktedirler. Bunlar ne güzel arkadaştır."  (Nisâ; 69)

Burada belirtilen Allah'ın kendilerine nimet verdikleri şu kimselermiş:

Peygamberler, Sıddıklar, Şehitler, Sâlihler...

Yani bizler duamızda bu kimselerin gittikleri yola gitmeyi Rabbimizden istiyormuşuz.

Peygamberlerin yolu ve mücadelesi Kur'anda  değişik ayetlerde anlatılır. Ayrıca siyer kitaplarında Peygamber efendimizin hayatı ve mücadelesi (yolu) anlatılır.

Yine Kur'anda şehitlerle ilgili bilgi verilir. Bunlar Allah yolunda mücadele etmiş ve bu uğurda canlarını vermiş kimselerdir.

Ankebut suresi 9. ayetinde ise sâlih kimselerden olmak için yapılması gerekenler belirtilmiştir.

 وَالَّذ۪ينَ اٰمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَنُدْخِلَنَّهُمْ فِي الصَّالِح۪ينَ

"İman edip de sâlih amel işleyenler var ya, biz onları mutlaka salihler (iyiler) arasına sokacağız."  (Ankebût; 9) 

Kuran Yolu Tefsirinde "salih amel şöyle açıklanır:

 "İyi işler" diye çevirdiğimiz amel-i sâlih, mümin için dünyada ve ahirette yararlı bütün işleri, tutum ve davranışları kapsayan geniş bir içeriğe sahiptir..."

Al-i İmran suresi 114. ayette ise  sâlih kimselerin şu özelliklerinden bahsedilmiştir:

يُؤْمِنُونَ بِاللّٰهِ وَالْيَوْمِ الْاٰخِرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَيُسَارِعُونَ فِي الْخَيْرَاتِۜ وَاُو۬لٰٓئِكَ مِنَ الصَّالِح۪ينَ

"Onlar, Allah'a ve ahiret gününe inanırlar. İyiliği emrederler. Kötülükten men ederler, hayır işlerinde birbirleriyle yarışırlar. İşte onlar sâlihlerdendir."

***

BAZI TEFSİRLERDEKİ SALİH AMEL TANIMI

(ELMALILI M.H.YAZIR)

"Sâlihât" kelimesi "sâliha"nın çoğuludur. "Salih" aslında iyi, yaraşıklı, aklen ve naklen doğru, hayırlı mânâsına sıfat iken nakil tâ'sı ile ("hasene" kelimesi gibi) "güzel amel= güzel iş" mânâsına isim olmuştur ki, kalbî, bedenî, malî olmak üzere üç çeşidi vardır…

EBUS SUUD EFENDİ TEFSİRİ

Sâlih amel, aklen ve naklen (islâm ölçülerine göre) doğru olan iştir. Çoğul olarak zikredilen "a'milû's-sâlihât — iyi işler"den bazılarına Bakara sûresinin baş tarafında işaret edilmişti.

KURAN YOLU TEFSİRİ

“İyi işler” diye çevirdiğimiz amel-i sâlih, mümin için dünyada ve âhirette yararlı bütün işleri, tutum ve davranışları kapsayan geniş bir içeriğe sahiptir… 

RUHU'L BEYAN TEFSİRİ "...iyi davranışlar (salh ameller), Allah için yapılan bütün işleri kapsar.

İSLAM VE İHSAN (internet sitesi)

Sâlih amel, dinin yapılmasını emir veya tavsiye ettiği, iyi, doğru, faydalı ve sevap kazanmaya vesile olan eylemlerin tümüdür. İnanan bir insanın inançlarına uygun olarak yaptığı bütün işler “sâlih amel” kapsamına girmektedir. Bir başka ifadeyle “sâlih amel” kulu Allah Teâlâ’nın rızasına ulaştıran amellerdir. Sâlih olmayan ameller ise yapılması yasaklanan veya hoş karşılanmayan kötü, yanlış, zararlı ve günaha yol açan amellerdir.