MANDALİNA ÜZERİNE TEFEKKÜR DERSİ

 Öğretmenliğimin son yıllarında bu mevsimde, sınıflara her öğrenciye bir mandalina yetecek şekilde meyve götürür  hem yer, hem de akıllarından çıkmayacak bir ders yapardık.

İsterseniz sizler de çocuklarınızla, torunlarınızla veya öğrencilerinizle hem mandalina yiyip hem de güzel bir etkinlik yapabilirsiniz. 

MANDALİNA ÜZERİNE TEFEKKÜR DERSİ

Elime aldığım mandalinayı göstererek:

Çocuklar! Bu elinizdeki meyve iki kısımdan oluşuyor değil mi?

1-Ambalajı, yani kabuk kısmı.

2- İçindeki asıl yenecek kısmı.

Elimle mandalinayı soyup  kabuğunu gösteririm. Bu ambalaj kısmı ne işe yarıyor sizce?

Çocuklardan gelen cevapları dinler sonra cevapları toparlarım.

"Dala sapıyla bağlı kısmı kabuğudur. Yani meyve, besinini ağaçtan, kabuk vasıtasıyla alıyor.

Ayrıca meyveyi dış etkenlerden koruyor. Biliyorsunuz mandalina sonbahar meyvesidir. Ekim-kasım aylarında bazen gündüzleri çok sıcak geceleri soğuk olabilir. Öyle bir kabuk olmalı ki, meyveyi hem sıcaktan hem soğuktan korumalı. 

Yine bildiğiniz gibi, güneş ışığı aynı yere uzun süre dokununca o şey bozulabilir. Aldığımız gıda maddelerinin ambalajında "güneş ışığından koruyunuz" yazar. Halbuki mandalinaların bazıları hem sonbaharda hem de olgunlaşma dönemi olan yaz mevsiminde her gün güneş ışığına uzun süre maruz kalır ve bozulmazlar. Hatta yararlanırlar. Bozulmadan güneşten istifade ettiren işte bu kabuklarıdır. Kabuğun kalınlığı ve yapısı, meyveyi hem sıcaktan hem soğuktan koruyacak niteliktedir. Kışın soğuk daha fazla olduğundan portakalın kabuğu daha kalındır.

Ayrıca kabuklar, yağmur suyu, toz -toprak gibi şeylerin meyveye girişini engeller. Fakat hava girişi için gözenekleri vardır.

 Bir şey daha var. Meyve küçükken ambalaj da küçüktür, meyve büyüdükçe ambalaj da büyür.

Son olarak, biliyorsunuz aldığımız ürünlerdeki ambalaj hem ürünü korumak hem de müşteriyi cezbetmek için tasarlanmıştır. İşte bu kabuğun rengi ve şekli insanları cezbedecek niteliktedir."

"Şimdi meyve kısmına geçebiliriz." dedikten sonra sorarım.

- Çocuklar bu meyvede hangi vitamin var?

"C vitamini olarak  cevap verenler olur. 

-Evet bildiniz C vitamini.

Şimdi bir soru daha sorayım:

-Sonbahar mevsiminde vücudumuzun hangi vitamine ihtiyacı vardır? Niçin?

Gelen cevapları toparlarım "Evet... Hastalıklardan korunmak ve üşümeyi önlemek için C vitaminine ihtiyacımız var" 

Demek bu meyveyi sonbaharda olgunlaştırıp onu C vitamini deposu yapan ile insanların sonbaharda C vitaminine ihtiyacı olduğunu bilen birisi var. değil mi çocuklar...

Buradan ne gibi sonuç çıkarabiliriz?

Gelen cevaplardan sonra:

 -Allah Teala insanı yaratmış. Ayrıca onun ihtiyaçlarına göre meyve yaratmış, zamanlamasını insanın ihtiyaçlarına göre ayarlamış değil mi?.

Sonra soyulmuş mandalinayı göstererek "ne kadar güzel bir geometrik şekil değil mi?"diye gösteririm.. Sonra dilimlere ayırıp  her bir dilimin de birbirine uyumlu geometrik şekilde olduğunu gösteririm.

Meyvenin dilim dilim olmasının faydalarını sorarım. Dilimleri yemenin daha pratik olduğunu söylerim" Bunu yapan zatın çok iyi geometri bilgisinin olması gerektiğini anlatırım.

Sonra besmele çekerek yerim. Güzel bir tat ve hoş bir kokusunun olduğunu belirtip, "Bunu yapan zatın iyi bir tat, koku ve renk bilgisinin olması gerektiğini söyler. Bilmesinin yanında bütün bunları meydana getirecek güç ve kuvvetinin de olması gerektiğini anlatırım..

Çocuklar ellerine mandalinaları aldıklarında derim ki: 

 "Hediye paketi açmayı sever misiniz?

Bu meyveler sanki size gelen birer hediye. İlk defa ambalajını siz açıyorsunuz." diyerek dikkatlerini çekerim.

Çocuklar meyvelerini yedikten sonra sorarım: " Mandalinanın fiyatı ne kadar bilen var mı?"

Çocuklar birbirine yakın cevap verirler. 

Pazarda 30 ile 40 lira arasında... 

Sorarım: "Bu fiyat mandalinanın gerçek fiyatımı sizce" Biraz bekleyip devam ederim:

-Bir dostunuz size hediye olarak yirmibin liralık telefon alsa; hediyeyi kargo ile gönderse. Siz hediyeyi almak için 100 lira kargo ücreti ödeseniz, ödediğiniz ücret telefon ücreti mi kargo ücreti mi?

-Tabi ki kargo ücreti.

"Hah işte mandalina da böyle. Allah Teala bu meyvenin ağacını yetiştiriyor. Onun güneşini, havasını, yağmurunu gönderiyor. Topraktan besinini veriyor. Meyve çiçek oluyor, meyveye duruyor altı ayda onu büyütüyor, size gönderiyor. Fakat bunlardan ücret almıyor. Sizin ödediğiniz ücretin içerisinde bahçıvanın, meyve toplayan işçilerin, nakliyat yapan firmanın ve pazarcı esnafının emeğinin ücreti var. Yani kargo ücreti gibi. diyerek izah ederim..

"Bütün bunların karşılığında mandalinayı bize hediye eden Rabbimiz bizden ne istiyordur sizce?" diye sorarım. Öğrenciler genelde doğru cevabı verirler.

Ben de toparlarım... Evet dediğiniz gibi yerken O'nun adını anmalı, yedikten sonra da şükretmeliyiz."

Bir tane çekirdek alıp göstererek. "Çocuklar! Şu küçücük çekirdeğin içerisinde mandalina meyvesinin renk, koku, tat şekil dahil her şeyinin planı var. Ayrıca ağacın dallarının, yaprağının, gövdesinin köklerinin yani her şeyinin planı var değil mi?" diyerek onların tefekkür etmesine çalışırım. Sonra devam ederim:

"Allah Teala bir meyve ile bize gücünü, kuvvetini- kudretini, bilgisini gösteriyor. Rızık verici olduğunu ve merhametini gösteriyor." .

"Eğer siz Allah'ın nimetlerini saymaya kalksanız sayamazsınız" Ayetini okuyup Allah'ın nimetleri ve çokluğu konusunda düşünmelerini teşvik ederim.

Ali USLU