PEYGAMBER EFENDİMİZİN KONUŞMASI (MEVLİD-İ NEBİ VESİLESİYLE...)
Peygamber Efendimiz, (sallallâhu aleyhi ve sellem) kendi terbiyesiyle alakalı “Beni Rabbim terbiye etti ve terbiyemi, en güzel şekilde yaptı.” buyuruyorlar.
Rabbimiz, Peygamberimizi nasıl terbiye etmiş olabilir?
Cebrail (ASM) ile terbiye etmiş olabilir. Kalbine ilham vermiş olabilir. vs... Ama esas terbiyeyi Kur’anla yapmıştır. Çünkü Hz. Aişe annemiz, Peygamberimizin ahlakını soran sahabiye “O’nun ahlakı Kurandı” buyurmuşlardır. Bu çalışmamızda Peygamber efendimizin konuşmasını ele alıp, O’nun konuşma konusunda referans aldığı Kuran ayetlerini zikretmeye çalışacağım.
Peygamber Efendimizin konuşma adabı, ashab-ı kiram tarafından aktarılmış ve bizlere kadar ulaşmıştır.
Peygamber Efendimiz her zaman doğru konuşurdu.
“Ey iman edenler Allaha karşı gelmekten sakının (takva sahibi olun) ve doğru söz söyleyin.”(Ahzap/70)
“… Emrolunduğun gibi dosdoğru ol…”(Hud/112)
Peygamber Efendimiz yalan söylemezdi.
“… Ve yalan sözden sakının.” (Hac/30)
Peygamber Efendimiz söz verince mutlaka yerine getirirdi.
“ Ey iman edenler akitlerinizi yerine getirin…”(Maide/1)
"Antlaşma yaptığınız zaman, Allah'a karşı verdiğiniz sözü yerine getirin. Allah'ı kendinize kefil kılarak pekiştirdikten sonra yeminlerinizi bozmayın. Şüphesiz Allah, yaptıklarınızı bilir." (Nahl 91. âyet)
“ … Ve verdiğiniz sözü yerine getirin. Çünkü verilen söz sorumluluğu gerektirir.” (İsra/34)
“ Hayır! Kim sözünü yerine getirir ve (günahtan ) korunursa, şüphesiz ki Allah müttakileri sever.(Al-i İmran/76)
Peygamber Efendimiz kırıcı konuşmazdı. Hakaret etmezdi. İltifat ederdi.
“Kullarıma söyle en güzel şekilde konuşsunlar. Yoksa şeytan aralarını bozar…” (İsra/53)
Peygamber Efendimiz boş konuşmazdı.
“Müminler kurtuluşa ermişlerdir….. ki onlar boş ve yararsız şeylerden uzak dururlar.”(Müminun/3)
“ Onlar ki, yalan yere şahitlik etmezler ve boş ve yararsız konuşulan yere uğradıklarında oradan vakarla uzaklaşırlar.”(Furkan/72)
Peygamberimiz, konuşurken hak ve adaleti gözetirdi, kimseyi kayırmazdı.
“… Ve söz söylediğiniz zaman yakınlarınız dahi olsa adaletli olun.”(En'am/152)
Peygamberimiz çirkin şeyler konuşmazdı.
“ Allah çirkin sözün açıkça söylenmesini sevmez…” (Nisa/148)
Peygamberimiz dedi kodu yapmazdı.
“… ve birbirinizin gıybetini yapmayın.” (Hucurat/12)
Peygamberimiz alaycı konuşmazdı.
“Hümeze ve lümezeye yazıklar olsun” (Hümeze suresi /1)
“Bir topluluk diğerini alaya almasın…” (Hucurat / 11)
Peygamberimizin konuşmalarında su-i zan ( kötü zan) olmazdı.
“ Ey inananlar zannın çoğundan sakının zira zannın bir kısmı günahtır…” (Hucurat /12)
Peygamber efendimiz kendisine konuşanı dikkatle dinerdi.
“Onlar ki sözü dinleyip en güzeline uyarlar.”(Zümer/18)
Peygamberimiz kızdığı zaman da sözlerine dikkat eder, kendini kaybetmezdi.
“O müttakiler… öfkelerini yutarlar (öfkelerine hakim olurlar).(Al-i İmran/133)
Ayetlerden de anlaşılacağı gibi peygamberimizin bize kadar ulaşan konuşma adabının tamamı Kur’anda bahsedilmiştir. Belki Cebrail (ASM) Bu ayetlerin en güzel uygulama biçimlerini öğretmiştir.
Peki bu ayetler Peygamber efendimizi terbiye ettiği halde birçoğumuzu niçin tam terbiye etmemiştir?
Peygamber efendimiz, her ayeti çok önemsemiş, üzerinde düşünmüş, ayetin kendisinden istediği şeyi kavrayıp gereğini yerine getirmiştir.
Bizler ise okuduğumuz ayetlerin üzerinde tam düşünmediğimiz için, ayetlerin bizden istediğini de tam kavrayamamış olmamızdan, veya gerektiği gibi önemsemeyip gaflet gösterdiğimizden kaynaklanmaktadır.
Bizler de peygamberimizin dikkat edip önemsediği şekilde bu ayetleri önemseyip gereğini yerine getirmek için gayret gösterirsek, bu ayetler bizi de güzel terbiye ederler Allah Teâlâ'nın izniyle.
ALİ USLU / TAVŞANLI
