Hastalığın iyileşmesinde, ilaçlardan sonra, bazen ilaç kadar etkili en önemli faktör hastanın moralinin düzgün olmasıdır.
Bir arkadaş, tanıdığı bayan bir hastadan şu şekilde bahsetmişti. “ Yıllar önce, Tavşanlı'da oturan bir ablamız hastalanır. Doktorlar kanser teşhisi koyarlar. Muhtemelen hastanın psikolojisini bilen çocukları hastalığın kanser olduğunu annelerine söylemezler. Tedavi için Bursa'ya gidip gelirler. Hastanın durumu zaman içerisinde epeyce iyileşir.
Bursa'ya gidişlerin birisinde doktoru değişmiştir. Doktor, gerekli tetkik ve tedavilerini yaptıktan sonra (hangi sebeple söylediyse) hastalığın kanser olduğunu söyler hastaya. Hastanın morali birden çöker. Arabalarıyla götürdükleri annelerini ambulansla Tavşanlıya getirirler ve hasta bir hafta içerisinde ölür.
Bu konuda toplumumuzda maalesef dikkat etmeyen kişiler bulunabiliyor.
Hasta ziyaretlerimde az da olsa şahit olduğum (muhtemelen sizler de şahit olmuşsunuzdur)durumlardan bahsedeyim.
Ziyaretçi hastaya soruyor: Hangi doktora muayene oldun? Nerede ameliyat olacaksın? Veya seni kim ameliyat edecek?
“Falan doktor veya falan hastane.”
“Sakın o doktora(veya o hastanede) ameliyat olma. Falanca ona ameliyat oldu öldü. Falancı o doktora gitti hiç faydası olmadı.” gibi lüzumsuz, moral bozucu laflar.
Başka şahit olduğum şeyler de var:
Hastanın hastalığı sorulup üzerine konuşmalar yapılırken (ziyaretçiler bu konuda kendi aralarında sohbete dalıyorlar) bu hastalıktan ölen tanıdıklarından bahseden mi ararsınız. İyileşemeyip sakat kalanlardan bahseden mi?
Bu durumda hastanın morali nasıl olur acaba?
Geçen yıl covit testimiz pozitif çıkıp, ilk gün öksürük nöbetleri de fazla olunca ister istemez olumsuz yönde etkilenmiştim. Kan tahlilleri ve tomografi neticem iyi çıkınca moralim düzelmişti. Ertesi gün bir arkadaş aradı. Hoş beşten sonra, mahallesindeki covit olan bir şahıstan bahsetti. “Bir hafta önce o şahıs ölmüş, bir gün önce de annesi ölmüş.” bunu anlattı. Benim düzgün olan moralim eksilere gitti birden. Kendimi yarım saatte zor toparladım.
Hasta zaten kendi derdiyle uğraşırken onun moralini olumsuz yönde etkileyecek konuşmalardan kaçınmak gerekir. Bunun için de hastayla konuşurken veya hasta yanında konuşurken konuşmalarımızı özenle yapmamız, söyleyeceklerimizi seçerek söylemek gerekir.
Ayrıca moral çöküntüsü stresi de tetikler
Konunun uzmanlarının söylediklerine göre, aşırı stres bağışıklık sistemini olumsuz yönden etkiliyormuş. Bağışıklık sisteminin olumsuz etkilenmesi ise hastalığın iyileşmesinin gecikmesi ve yeni hastalıkların ortaya çıkması ihtimali demektir.
Ali USLU 16/09/2021 TAVŞANLI
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder